![](/media/lib/57/pozar-1bd52af52f300e063fa3317002805771.jpg)
Zasiedlając Europę, nie panowaliśmy nad ogniem
15 marca 2011, 10:09Badanie ponad 100 prehistorycznych palenisk w północnej Europie wykazało, że najstarsze mają co najwyżej między 300 a 400 tys. lat. Sugeruje to, że hominidy osiedliły się w chłodnym klimacie, nie opanowawszy uprzednio ognia. Przeżycie w temperaturach poniżej zera mogły im umożliwić wysokobiałkowa dieta i duża ilość ruchu.
![](/media/lib/169/n-mapaampd-51f73f2a56ba7d24dc3a18ce8dd3d24a.jpg)
Odkryto San Juan - najstarszy fort w północnoamerykańskim interiorze
5 sierpnia 2013, 09:50W Stanach Zjednoczonych odkryto pozostałości najstarszego osiedla założonego przez kolonizatorów w interiorze Ameryki Północnej. W 1567 roku kapitan Juan Pardo i prowadzeni przezeń ludzie założyli u podnóża Appalachów fort San Juan. Powstał on niemal 20 lat wcześniej niż "zaginiona kolonia" Roanoke Waltera Raleigha i 40 lat wcześniej niż pierwsza stała kolonia brytyjska - Jamestown.
![](/media/lib/237/n-pustynia-synaj-dff2f4442cd1780c604821cd163180c0.jpg)
Miała być żoną, a okazała się regentką
22 stycznia 2016, 12:44Na stanowisku Wadi Ameyra na pustyni Synaj odkryto ok. 60 rysunków oraz inskrypcji skalnych sprzed circa 5 tys. lat. Archeolodzy sądzą, że zostały one wyryte przez ekspedycje górnicze, wysyłane przez wczesnych faraonów.
![](/media/lib/272/n-qubbet-el-hawa-904650a1b47d06b9cb93a2d33120fb13.jpg)
Koło Asuanu odkryto nietknięty grobowiec sprzed ok. 4 tys. lat
23 marca 2017, 15:14Dr Mahmoud Afifi z egipskiego Ministerstwa Starożytności poinformował, że w zlokalizowanej na zachodnim brzegu Nilu naprzeciw miasta Asuan nekropolii Qubbet el-Hawa hiszpańscy archeolodzy z Uniwersytetu w Jaén odkryli nietknięty grobowiec sprzed niemal 4 tys. lat. Wg specjalistów, należał on do Szemajego - brata namiestnika Elefantyny Sarenputa II.
![](/media/lib/319/n-tell-el-samara-80cf461231c31f61ba3ac3d546b67480.jpeg)
Odkryto jedną z najstarszych osad w delcie Nilu
3 września 2018, 10:47Egipskie Ministerstwo Starożytności poinformowało, że w Tell el-Samarze (ok. 140 km na północ od Kairu) archeolodzy odkryli jedną z najstarszych osad w delcie Nilu.
![](/media/lib/339/n-stonehenge-8a5353ecd36a5bdd8bc998b2173e0703.jpg)
Stonehenge zbudowano, posługując się świńskim smalcem?
15 lipca 2019, 15:11Do smarowania sań wykorzystywanych do transportu głazów do budowy Stonehenge mógł być wykorzystywany świński tłuszcz (łój) - sugeruje nowa analiza przeprowadzona przez archeologów z Uniwersytetu w Newcastle.
![](/media/lib/396/n-llanos-f7eb6f67d3f366007ee7f420c365d9c4.jpg)
Znamy piąte miejsce, w którym ludzie udomowili rośliny
9 kwietnia 2020, 18:43Dotychczas wiedzieliśmy o czterech miejscach udomowienia roślin przez człowieka u zarania rolnictwa. Ryż udomowiono w Chinach, zboża i rośliny strączkowe na Bliskim Wschodzie, kukurydzę, kabaczki i fasolę w Mezoameryce, a ziemniaki i quinoę w Andach. Teraz okazało się, że jest i piąte takie miejsce
![](/media/lib/460/n-wykopaliska-96ca31f128d0beae4e55715337ac78db.jpg)
Chorwacja: przy miasteczku Soline na wyspie Korčula odkryto neolityczną osadę sprzed 6 tys. lat
25 czerwca 2021, 11:12Przy miasteczku Soline na wyspie Korčula odkryto neolityczną osadę sprzed 6 tys. lat - znajduje się ona w odległości ok. 70 m od brzegu, na głębokości 4,5 m. Prof. Mate Parica z Uniwersytetu w Zadarze przeglądał zdjęcia satelitarne linii brzegowej Chorwacji. W pewnym momencie wypatrzył coś niezwykłego. Na dnie widać było duży, płytki obszar, który wydawał się "wystawać" ze wschodniego brzegu Korčuli.
![](/media/lib/515/n-wykopaliska-8aa602569d9a8c6402d448b1912a6b22.jpg)
Rumunia: skarb złotych przedmiotów z grobu majętnej kobiety
17 sierpnia 2022, 09:25Podczas wykopalisk prewencyjnych, prowadzonych przy okazji budowy drogi łączącej Oradeę, stolicę krainy historycznej Kriszana w Rumunii, z autostradą A3, archeolodzy odkryli na jednym ze stanowisk bogato wyposażony grób z chalkolitu. Specjaliści podejrzewają, że złotymi pierścieniami - a odkryto ich aż 166 - mogły być przyozdobione włosy zmarłej, prawdopodobnie przedstawicielki kultury tiszapolgarskiej.
![](/media/lib/527/n-la-mano-de-irulegi.juantxo-egana-b00cc60f35819d5dd53974e9be444b58.jpg)
Odczytano kolejne wyrazy z dłoni z Irulegi. Coraz więcej wiemy o starożytnym amulecie
5 marca 2024, 11:52Gdy w 2021 roku archeolodzy znaleźli na północy Hiszpanii wykonaną z brązu dłoń, która 2000 lat wcześniej prawdopodobnie wisiała na drzwiach jednego z domostw, nie zdawali sobie sprawy, że mają w ręku sensacyjne znalezisko. Dopiero rok później, podczas konserwacji zabytku, okazało się, że widnieje na niej napis, który może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego